Psikolojik Farkındalık
Yaşam sağlıklı sınırlarla güzel
Sınır Ne Demektir?
Sınırlar, her türlü ikili ilişkide karşı taraftan hangi düşünce, his ve davranışları kabul edip etmeyeceğimizi belirler. Sosyal ilişkilerin temelini sağlıklı sınırlar oluşturur. Kendimizle kurduğumuz ilişkide de sınırlarımız vardır. Bizde rahatsızlık hissi yaratan, etik, doğru, haklı veya eşit bulmadığımız her türlü davranış kalıbı sınırlarımızı oluşturur.
Sınırlarımızın Olmasının Yararları nelerdir?
Sınırlarımızı sağlıklı oluşturabilmek ruh sağlığı için oldukça önemlidir. Çünkü:
- Kendimize olan saygımızı besler ve geliştirir,
- Duygusal olarak dengeli ilişkiler kurmamızı sağlar,
- Özgürlük ve otorite kazandırır,
- Olaylar karşısında gerektiğinde esnek davranabilmemize ve toleransımızın yüksek olmasına yardımcı olur.
Ne Zaman Sınır Çekmeliyiz?
Duygularımız, içgüdülerimiz ve sezgilerimiz bu konuda bize rehberlik sağlar. Bir kişiyle sosyal bir etkileşimde bulunduğunuzda bu durum sizi psikolojik olarak yoruyorsa ve ona hayır diyebilmekte zorlanıyorsanız sınırları çizmeye ihtiyacınız var demektir. Yada biri sizinle iletişime geçtiğinde rahatsızlık hissettiriyorsa onunla ilişkinizdeki mesafeyi belirlemelisiniz. İstemediğiniz bir durumu başkaları istediği için onaylamak zorunda hissediyorsanız yine düşünmeden sınırları çizmelisiniz.
Kendi istek ve ihtiyaçlarınızı fark ettiğinizde sınırları çizmekte zorlanmazsınız. Başkalarının istek ve ihtiyaçları sizin için öncelikliyse onları memnun etme çabanız kendi sınırlarınızı ihlal etmenize aynı zamanda onlarında sizin sınırlarınızı görmezden gelmelerine sebep olur.
Sınır Tipleri:
Fiziksel Sınırlar
Kişisel bir alana sahip olma ihtiyacı, ne kadar temas edilmek istediğiniz, dinlemek, yemek yemek gibi yaşamsal gereklikleriniz fiziksel sınırlarınızı belirler.
- “Yorgunum, yürüyüşe gelemeyeceğim”
- “Yemek yedikten sonra seni arayacağım”
Duygusal Sınırlar
Duygusal kapasitenizin, enerjinizin ne durumda olduğunu, ne kadarını birileriyle paylaşıp, ne kadarını kendinize saklamak istediğinizi duygusal sınırlarınız çizer.
- “Duygularımı paylaştığımda beni eleştirmenden hoşlanmıyorum”
- “Şuan gerginim ve bu konuda konuşmak istemiyorum”
Zamansal Sınırlar
Zamanınızı nasıl kullanacağınıza yalnızca kendiniz karar verebilirsiniz. İş yerinde, okulda ve özel yaşantıda zamansal sınırlar çekmek fiziksel, ruhsal ve zihinsel olarak kendinizden daha fazlasını vermenizi engeller.
- “Hafta sonu çalışmıyorum ama hafta içi seninle bir randevu oluşturabiliriz”
- “Davetinize katılamayacağım, teşekkür ederim”
Cinsel Sınırlar
İzin almak, anlaşmak, tercihlere saygı göstermek ve gizlilik, cinsel sınırların temelini oluşturur.
- “Seni öpebilir miyim?”
- “Seni rahatsız eden bir şey var mı?”
Entellektüel Sınırlar
Düşüncelerinize, hayallerinize, bilgi birikiminize karşı beklediğiniz saygı ve anlayış entellektüel sınırınızdır. Saygı göstermek, saygı görmeyi beklemek ve diyaloğa açık olmak entellektüel sınırların temelini oluşturur. Aynı zamanda, kendi fikirlerinizi ne şekilde, ne zaman, kimlerle paylaşacağınız da sizin sınırınızdır.
- “Düşüncelerine katılmadığım için beni suçlaman doğru değil”
- “Şuan bu konuyu tartışmak iyi bir fikir değil”
Materyal Sınırlar
Somut olarak sahip olduğunuztüm mal varlığınızı ne koşullarda paylaşacağınıza veya paylaşmayacağınızamateryal sınırlarınız karar verir.
- “Sana daha fazla borç veremem”
- “Bu elbisemi Cumartesi günü geri getirmek koşuluyla alabilirsin”
Yaşamınızı güzelleştirmek ve kendinize ait bir yaşamı sürdürebilmek için ilişkilerinizdeki sınırlarınızı sağlıklı bir şekilde çizebilmeyi gerçekleştirmeniz dileğiyle…