Deprem gerçeği

İstanbul’da yaşanan 5.8 lik deprem sonrası, deprem bir kere daha ülkemizin gündemine geldi. Deprem zor bir konu.

Birçok ayağı var ve yapılacak deprem çalışmaları herhangi bir şekilde maddi dönütü görünmeyen bir özelliğe sahip olduğundan işimiz zor. Ayrıca biz toplum olarak “önleme” konusuna ağırlık vermeyiz. Depremi önleme mümkün de olmadığından işimiz daha zordur. Örneğin suç önleme yerine suç işleyene ceza verme hep önceliğimiz olmuştur.

Vatandaşı ilgilendiren konular siyasetin isteğiyle meclise gelir, kanunlar değişir ancak vatandaş bu süreçte kanunun emrini yerine getirme konusunda alışkanlıklarını değiştirmediğinden, devletten tolerans beklendiğinden kanunun uygulama konusunda vatandaştaki karşılığı neredeyse yoktur veya yeterince etkili olamamaktadır diyebiliriz.

Vatandaş kanunları kendi isteğine, kendi gerçeklerine göre değerlendirir, zaman zaman ortada ilgili kanun olmasına rağmen kanun fiilen uygulanamaz.

Bu konuda bir problem de “kaderci” yapımızdır. Bir çok defa “ne yapalım kaderimiz buymuş” denildiğini duymuşuzdur. Deprem meselesini de kadere bağlayanlar çoktur. Bu anlayış “önleyici adımı atma” konusunda isteksizlik doğurmaktadır. Bizlerin daha çok odaklandığı konu suç-ceza ikilisidir. Bunu “Suç işleyen ceza almalıdır” olarak açıklayabiliriz.

Depremde suçlu olan da vatandaşa göre yoktur. O halde ceza verilecek kişi de yoktur. Önce bu anlayışı kırmamız gerekir.

Batı ve doğuda, diğer ülkelerde nasıl bir anlayış hakimdir diye soruyorsanız;

Bizimle benzer bir anlayışın olmadığı söyleyebiliriz. Batı ülkelerinde “kaderci anlayış” vatandaşlarında yoktur. Sadece bu nedenle “önlem alma” konusunda batılılar çok daha istekli ve katılımcıdırlar. Kanunları sorumluluk konusuna atıf yaparak ciddi cezalar içermektedir.

Zamanında alınmayan önlemlerin hesabı ilgililerden mutlaka sorulur ve sonuç alana kadar takip edilir. Doğu ülkelerinde, örneğin Japonya’da, Güney Kore’de daha farklı bir yapı vardır.

Asya ülkelerinde sorumlu olmak ciddi bir iştir ve çok ciddiye alınır, özellikle yönetenlerin sorumlulukları net bir şekilde belirlidir.

Zamanında önlem almayan yöneticilerin intihar ettiklerine birçok defa şahit olmuş veya duymuşuzdur.

Hem batı ülkelerinde hem de doğu ülkelerinde depreme karşı önlem konusu bir şekilde karşılığını bulmuştur.

Vatandaşları depreme karşı kendilerini bize göre daha güvende hissetmektedirler.

Demek ki depremin korkutuculuğu bizde çok daha fazladır.

Artık sadece insanlarımızın güveni dikkate alınarak, konu çok daha ciddiye alınmalıdır.

Halkın istekli olup olmadığı bir kenara bıralılıp, devlet olarak önlem almada adım atılmalıdır.

Sevgi ve saygılar…